تخریب بزرگترین قلعه تاریخی چهارمحال و بختیاری
بی‌مهری مسئولان به ضرغام السلطنه + تصاویر
قلعه ضرغام السلطنه بختیاری که بزرگترین قلعه تاریخی استان چهارمحال و بختیاری زیر سایه بی‌مهری و بی‌اهمیتی مسئولان این استان در حال تخریب است.
به گزارش این پایگاه خبری از بروجن، امروزه گردشگری و اقتصاد گردشگری در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. گردشگری خصوصا گردشگری فرهنگی میزان قابل توجهی از تولید ناخالص ملی و داخلی کشورهای جهان را خود به اختصاص می‌دهد، در واقع گردشگری فرهنگی، مهم‌ترین بخش صنعت گردشگری در سراسر جهان است که موجب درآمدزایی و اشتغال می‌شود.
اگر گردشگری فرهنگی هدفمند باشد از نظر مالی بسیار ارزشمند است و از سوی دیگر موجب برانگیختن علاقه و جلب حمایت برای حفاظت از اماکن تاریخی می‌شود. در گردشگری فرهنگی با استفاده از بناهای تاریخی می‌توان به این بناها عملکردی پویا بخشد بنابراین استفاده از این میراث موحب می‌شود نسل‌های آینده قدردان باشند و تداوم حفظ حیات آثار فرهنگی را به دنبال دارد.
در واقع حفاظت از آثار باستانی و تاریخی، حفاظت از هویت ملی یک جامعه است، شواهد نشان می‌دهد حفظ بناهای تاریخی در ایران از اهمیت خیلی زیادی برخوردار نیست و متاسفانه برخی از آثار تاریخی که در روستاها و شهرهای مختلف کشور وجود دارد که با بی‌توجهی و یا کم توجهی آشکار از سوی مردم و مسئولان مواجه شده است.
حفظ آثار تاریخی، غرور یک جامعه را به همراه دارد
این بی‌توجهی به آثار ملی را می‌توان از اختصاص کمترین بودجه برای نگهداری آنها نتیجه گرفت که اغلب آن هم بدون کارشناسی دقیق به هدر می‌رود و در حوزه‌ی کاری خود هزینه نمی‌شود. متاسفانه در این میان هم کسانی هستند که با نا آگاهی صدمات و لطماتی جبران ناپذیر بر این آثار وارد می‌کنند.
حفظ آثار تاریخی مزایای فرهنگی، اجتماعی و آموزشی دارد، این آثار غرور یک جامعه هستند و می‌توانند موجب رشد و توسعه، احیای مجدد شهرهای داخلی، توسعه مشاغل کوچک و تأمین مسکن باشند از سوی دیگر استفاده مجدد از یک بنا معمولاً نسبت به تخریب و بازسازی آن مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
آثار تاریخی در کشور کم نیست و استان چهارمحال و بختیاری هم آثار تاریخی زیادی دارد که یکی از آنها قلعه فرادنبه یا قلعه ضرغام‌السلطنه است. قلعه‌ای مربوط به سال 1279 ه.ق است که در شهر فرادنبه واقع در شهرستان بروجن به ثبت آثار ملی رسیده است. علی‌داد (ایل بیگ) بختیاری، پدر ضرغام السلطنه در زمان حکومت خود، در این محل قلعه‌ای می‌سازد که به قلعه کهنه معروف است که پس از علی‌داد، پسرش ابراهیم خان ضرغام السلطنه، خانِ فرادنبه، قلعه‌ای در کنار قلعه کهنه می‌سازد که به قلعه ضرغام السلطنه معروف است.
قلعه ضرغام السلطنه در حال تخریب است
زمان ساخت این قلعه به سال 1279 ه.ق بازمی‌گردد. ارتفاع قابل‌توجه برج‌ها و حصار، ساخت تمامی فضاهای مورد نیاز همچون اتاق‌ها، آشپزخانه، حمام اختصاصی، سربازخانه، انبار در محدوده حصار و به‌کارگیری تزئینات آینه‌کاری، گچ‌بُری، نقاشی و حجاری از ویژگی‌های این بنای تاریخی 160 ساله به‌شمار می‌رود.
این قلعه در سال 1387 هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. شایان ذکر است قلعه ضرغام السلطنه بختیاری در شهر فرادنبه، تنها قلعه بازمانده در بین قلعه‌های استان چهارمحال و بختیاری است که با قدمت بیش از 150 سال، همچنان با سردری که همه ویژگی‌های یک سردرب منحصر به فرد را دارد، باقی مانده است اما در زمستان سال گذشته شاهد آسیب‌های جدی به این قلعه بودیم که این مسئله و بی‌توجهی به این قلعه، صدای مردم محلی را درآورده است.
27 بهمن 1401 بود که با بارش‌های شدید به این قلعه آسیب وارد شد و علیرضا جیلان رییس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری در بازدید از این قلعه تاریخی، هزینه مورد نیاز برای حفظ وضعیت کنونی و مقاوم‌سازی قلعه تاریخی ضرغام‌السلطنه فرادنبه را 10 میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: مرمت کامل این بنای تاریخی ارزشمند حداقل 300 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
ادامه روند بی‌توجهی به قلعه ضرغام‌السلطنه، تلی از خاک به بار می‌آورد
سلمان محمدخانی، عضو شورای شهر فرادبنه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، با گلایه از بی‌مهری مسئولان به قلعه ضرغام‌السلطنه، اظهار داشت: قلعه فرادنبه بزرگترین قلعه استان چهارمحال و بختیاری با ده هزار متر مربع است که قدمتی به اندازه 160 سال دارد که متاسفانه با سیاست‌های اشتباه بافت این قلعه به فراموشی سپرده شده است.
وی با اشاره به حضور وزیر میراث فرهنگی در سال گذشته در استان، گفت: وزیر میراث فرهنگی و گردشگری در سال 1401 به استان آمد اما متاسفانه از آثار فرهنگی شهر فرادنبه دیدن نکرد در صورتی که شهر فرادنبه آثار تاریخی زیادی دارد. متاسفانه با بارندگی‌های شدید در زمستان سال گذشته قسمتی از دیوار قلعه ضرغام‌السلطنه و دیوار حمام گلشن تخریب شد.
عضو شورای اسلامی شهر فرادنبه ادامه داد: اگر به همین صورت با بی‌توجهی تمام این روند پیش رود در بارندگی‌های دیگر قطعا شاهد خسارات بیشتری به این آثار تاریخی و خصوصا قلعه ضرغام‌السلطنه خواهیم بود که جبران این خسارات چندین برابر است و دیگر نوشدارو پس از مرگ سهراب بی‌فایده است.
عدم همکاری مسئولان مربوطه برای احیا قلعه تاریخی فرادنبه
محمدخانی تصریح کرد: در سال 99 تفاهم نامه‌ای بین شهرداری، میراث فرهنگی و گردشگری و راه و شهرسازی صورت گرفت که قرار شد این سه ارگان با یکدیگر برای احیای قلعه تاریخی ضرغام‌السلطنه همکاری لازم را داشته باشند اما متاسفانه در این چندسال هیچ اتفاق خاصی نیفتاده است قطعا بازدید‌های بی‌نتیجه و تکراری هیچ اتفاقی را برای این قلعه تاریخی رقم نمی‌زند.
وی بیان داشت: برای این قلعه باید طرح داشت و مشاور گرفت، شهردار و شورای شهر فرادنبه آمادگی همکاری لازم و پرداخت سهم هزینه خود برای احیای این قلعه هستند اما این به تنهایی کافی نیست. در چند سال آینده با این دیدگاه و سیاست غلط میراث فرهنگی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری در خصوص آثار فرهنگی چیزی از آنها باقی نمی‌ماند.
عضو شورای اسلامی شهر فرادنبه افزود: پیشنهاد می‌شود به جای تقسیم بودجه اندک برای هر کدام از آثار تاریخی، هر ساله مجموع این بودجه را برای دو آثار تاریخی صرف کنند و به طور کامل کار احیاء را انجام دهند تا کار حداقل نتایجی به همراه داشته باشد.
قلعه ضرغام‌السلطنه جزو آثار ملی است
محمدخانی در پایان خاطرنشان کرد: وعده‌های بدون عمل هیچ فایده ندارد، سال 87 قلعه ضرغام‌السلطنه ثبت آثار ملی شده است اما سوال اینجا است که چرا بزرگترین قلعه استان که جزو آثار ملی است اینگونه باید مورد بی‌مهری قرار گیرد و به تلی از خاک تبدیل شود یا به مردم وعده ندهید یا وارد میدان عمل شوید.
طبق گفته‌های این عضو شورای اسلامی شهر فرادنبه گویا مسئولان مربوطه، تصمیم جدی برای حفظ بزرگترین قلعه تاریخی استان چهارمحال و بختیاری ندارند و این قلعه با تلمباری از وعده و وعیدهای توخالی همچنان منتظر احیاء و جانی دوباره است.
